Jak zacząć?
Zespół to kluczowy element każdego projektu, a w przypadku projektów B+R, odpowiednio dobrany zespół jest wręcz niezbędny dla skutecznej realizacji projektu i osiągnięcia założonych celów. Ważne jest, aby zespół był zróżnicowany i składał się z różnych specjalistów posiadających odpowiednie kompetencje techniczne i menadżerskie.
10 kluczowych aspektów dobierania zespołu
Współpraca i komunikacja między członkami zespołu jest kluczowa, dlatego równie ważne jest, aby zespół był odpowiednio zarządzany. W niniejszym artykule przedstawimy 10 punktów, które pomogą w skutecznym zorganizowaniu i zarządzaniu zespołem B+R.
1. Określenie potrzeb i celów projektu
Ważne, aby przed rozpoczęciem poszukiwań członków zespołu określić, jakie cele muszą być osiągnięte w wyniku realizacji projektu. Cele muszą być bowiem tak samo rozumiane przez autora czy pomysłodawcę projektu, jak i przez osoby, które będą go realizować.
2. Definicja ról i odpowiedzialności
Należy jasno określić, jakie są wymagane role i zadania każdego członka zespołu oraz jakie są ich odpowiedzialności. W tym wypadku dużo zależy od tego, jaki zostanie przyjęty sposób zarządzania projektem oraz hierarchia i zależności. Można bowiem założyć, że projekt będzie realizowany przez mniejszą ilość wysoce samodzielnych pracowników o szerokich kompetencjach. W praktyce jednak tacy specjaliści są wysoko opłacani i trudni w pozyskaniu. Rozwiązaniem tego problemu jest poniekąd zwiększenie ilości członków zespołu, rozdzielenie kompetencji i zadań oraz zwiększenie (ustrukturyzowanie) procesu kontroli nad realizacją zadań.
3. Zidentyfikowanie wymaganych kompetencji
Na podstawie potrzeb projektu i ról, należy określić jakie kompetencje są wymagane do skutecznego wykonania projektu. Mowa jest tu zarówno o kompetencjach menadżerskich jak i technicznych.
4. Analiza wewnętrznych zasobów firmy
Należy najpierw przeanalizować wewnętrzne zasoby, takie jak zespół firmy lub organizacji, aby zobaczyć, czy może w organizacji są już wymagane kompetencje. Projekty B+R są świetną okazją do rozwoju pracowników i nierzadko oddelegowanie do takich prac może stanowić szansą na docenienie pracownika oraz zwiększenie jego kompetencji. Należy zadbać aby w projekcie brały udział osoby będące długoletnimi pracownikami przedsiębiorstwa ze względu na niezbędne know-how, które wnoszą do zespołu.
5. Rekrutacja
Realizacja projektów B+R, niezależenie od przyjętego sposobu zarządzania projektem, wymaga zaangażowania specjalistów z odpowiednimi umiejętnościami i nastawieniem. Bardzo ważne są bowiem umiejętności prowadzenia rzetelnej analizy literatury i innych źródeł najnowszej wiedzy. Bardzo przydatna jest też umiejętność prowadzenia testów w małe skali i testowania hipotez – projekty B+R rzadko umożliwiają bowiem sprawdzenie każdej hipotezy w pełnym wymiarze. Otwartość na ciągłe zmiany i nowe koncepcje to również kluczowe kompetencje pracownika zatrudnionego w projekcie B+R. Ww. Cechy powinny być oceniane na równi lub nawet wyżej niż kompetencje techniczne.
6. Współpraca z uczelniami i ośrodkami badawczymi
Szczególnie projekty dofinansowane wymagają formalnego obsadzenie stanowiska zwanego „kierownik B+R”. Osoba pełniąca tę funkcję musi odznaczać się udokumentowanym dorobkiem naukowym w dziedzinie w której realizowany jest projekt. Chcąc pozyskać takiego pracownika można nawiązać współpracę z uczelniami lub ośrodkami badawczymi. Najczęściej nawiązuje się jednak współpracę z samym naukowcem, z pominięciem instytucji będącej jego podstawowym miejscem pracy. Zatrudnienie takiego specjalisty to bardzo delikatna kwestia, która wymaga trochę rozeznania w sytuacji i dyplomacji. W praktyce jednak, po ponad dekadzie projektów B+R realizowanych ze współfinansowaniem NCBiR na rynku pracy można już pozyskać osoby mające udokumentowane doświadczenie w realizacji projektów zakończonych sukcesem a jednocześnie na co dzień pracują w przemyśle. To czyni takie osoby, z praktycznym doświadczeniem, wręcz idealnymi kandydatami do projektów których poza nauką liczy się rezultat rynkowy.
7. Korzystanie z usług agencji rekrutacyjnych
Tą drogą najłatwiej pozyskać pracowników technicznych, inżynierów oraz kadrę zarządzającą, pod warunkiem, że nie dysponuje się odpowiednimi osobami w organizacji.
8. Rekrutacja na podstawie referencji
Warto skorzystać z referencji, które pozwolą na znalezienie specjalisty z polecenia. Warto prześledzić ogólnodostępne listy rankingowe z poprzednich konkursów w poszukiwaniu podobnym projektów lub firm. Nie trzeba przejmować się tym, że niektóre projekty jeszcze trwają. Osoby do projektów B+R warto pozyskiwać już na początkowym etapie tj. Przygotowanie wniosku czy w ogóle budowanie wizji i celów projektu. Od tego etapu do rozpoczęcia mijają najczęściej długie miesiące, a czasem nawet rok lub dłużej. Obecne zaangażowanie kandydata wcale nie musi okazać się przeszkodą a jego doświadczenie może okazać się kluczowe dla powodzenie projektu
9. Sprawdzenie umiejętności miękkich
O czym wspomniano już wyżej, nie tylko umiejętności techniczne są ważne. Przy tworzeniu zespołu należy zwrócić uwagę także na miękkie umiejętności, takie jak umiejętności interpersonalne, samodzielność i otwartość na zmiany. W każdym projekcie B+R pojawia się, prędzej czy później, moment w którym dojdzie do mniej lub bardziej gruntownej zmiany koncepcji i trzeba będzie pilnie poszukiwać rozwiązania oraz testować różne warianty. Nie wszyscy kandydaci posiadają preferencje do tego typu pracy i dlatego tak kluczowe jest zweryfikowanie tego już na początkowym etapie.
10. Przeprowadzenie procesu rekrutacji
Choć to banalne to jednak należy pamiętać, że szczególnie kluczowych pracowników projektu powinno się znać już na etapie składania wniosku o dofinansowanie. Już na tym etapie, kilka miesięcy przed rozpoczęciem prac, należy dokładnie znać ich kompetencje, dostępność oraz przynajmniej posiadać obustronnie podpisane listy intencyjne dotyczące przyszłego zatrudnienia. W projektach dofinansowanych kompetencje i dostępność odpowiedniej kadry są nierzadko wyżej punktowane niż cele samego projektu.
Podsumowując...
Skuteczne zebranie i zorganizowanie zespołu B+R wymaga starannej analizy wymagań projektu, określenia ról i odpowiedzialności. Zespół powinien być zróżnicowany i składać się z różnych specjalistów posiadających zarówno kompetencje techniczne, jak i menadżerskie. Współpraca i komunikacja między członkami zespołu jest kluczowa, dlatego należy zadbać o odpowiednie zarządzanie i ustrukturyzowanie procesu kontroli nad realizacją zadań.
Otwartość na ciągłe zmiany i nowe koncepcje, a także dokładne i rzetelne analizowanie literatury i innych źródeł naukowych to cechy równie ważne, jak umiejętności techniczne. Realizacja projektów B+R wymaga zaangażowania specjalistów z odpowiednimi umiejętnościami i nastawieniem – najczęściej też pozyskania ich już na początkowym etapie myślenia o realizacji projektu.
Jednocześnie projekty B+R są również świetną okazją do rozwoju pracowników, nie tylko bezpośrednio zaangażowanych w realizacje, ale także pozostałych członków organizacji. W nowoczesnych organizacjach intensywnie wykorzystuje się tego typu projektu nie tylko do rozwoju produktów ale też know-how i kompetencji wśród najlepszych pracowników.
